Cumhurbaşkanlığı 2025 yılı bütçesi 16 milyar 928 milyon lira
TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu, 'Cumhurbaşkanlığı ve Cumhurbaşkanlığına bağlı, ilgili ve ilişkili kurum ve kuruluşların 2025 yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifi ve 2023 yılı Merkezi Yönetim Kesin Hesap Kanunu Teklifinin geneli ile Sayıştay Raporu'nu görüşmek üzere AK Parti Samsun Milletvekili Mehmet Muş başkanlığında toplandı. Komisyona sunum yapan Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, Ekonomi Koordinasyon Kurulu, Yatırım Ortamını İyileştirme Koordinasyon Kurulu (YOİKK), Bağımlılıkla Mücadele Yüksek Kurulu, Ulusal Yapay Zeka Stratejisi Yönlendirme Kurulu ve Türkiye Coğrafi Bilgi Sistemi Kurulu'nun ilgili mevzuat çerçevesinde çalışmalarına devam ettiğini ifade etti.
"Türkiye’nin önemli bir gündemi olan nüfusa ilişkin kapsamlı stratejileri oluşturmak ve koordinasyonu sağlamak üzere Nüfus Politikaları Kurulunun kurulmasına yönelik çalışmalarda da son aşamaya geldiklerini açıklayan Yılmaz, “Bu çerçevede Cumhurbaşkanlığı bütçesi; değişen küresel dinamiklere ve ülkemizin ihtiyaçlarına uyumlu şekilde, bölgesel ve küresel öncelikler, kalkınma hedefleri ve katma değer odaklı stratejiler doğrultusunda hazırlanmıştır” ifadelerini kullandı.
”CUMHURBAŞKANLIĞI 2025 YILI BÜTÇESİ 16 MİLYAR 928 MİLYON LİRA”
Cumhurbaşkanlığı'nın 2023 yılı bütçe giderinin 7 milyar 858 milyon lira olarak gerçekleştiğinin bilgisini veren Yılmaz, "2024 yılı başlangıç ödeneği 12 milyar 284 milyon liradır. Cumhurbaşkanlığının 2025 yılı bütçesinde ise 16 milyar 928 milyon lira ödenek tahsis edilmesi öngörülmektedir. Bu ödeneğin yüzde 50'si, Barışı Destekleme Faaliyetleri, Acil Destek Giderleri ve Cumhurbaşkanlığına bağlı Ofislere hazine yardımı için diğer kurum ve kuruluşlara aktarılmak üzere ayrılmıştır. Cumhurbaşkanlığı bütçesinin geri kalanının önemli bir kısmı ise çeşitli alanlarda kamuya ücretsiz sunulan hizmetler için kullanılacaktır. Cumhurbaşkanlığı Millet Kütüphanesinin giderleri de Cumhurbaşkanlığı Merkez Teşkilatına ayrılan kaynaklar arasında yer almaktadır. Cumhurbaşkanlığı Külliyesinde yer alan Millet Kütüphanesi, günlük 4 bin ila 7 bin, hafta sonları ise 10 bin ila 12 bin kişiye, 7 gün 24 saat hizmet vermektedir. Millet Kütüphanesi açıldığı günden itibaren yaklaşık olarak 6,3 milyon ziyaretçi sayısına ulaşmıştır. Kütüphanede ücretsiz yemek ikramı sağlanmakta ve ulaşım kolaylığı için servis hizmeti sunulmaktadır. Bu kapsamdaki harcamalar Cumhurbaşkanlığının bütçesinden karşılanmaktadır. İlk kez uygulanan Entegre Kitap Taşıma Sistemi ile 5,5 kilometre uzunluğundaki raylı sistem sayesinde, depolarda bulunan 1 milyonun üzerinde kitap hızlıca okuyuculara ulaştırılmaktadır” şeklinde konuştu.
Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi'nde, doğrudan Cumhurbaşkanlığı'na bağlı 8 Başkanlık, 1 Genel Sekreterlik, 4 Ofis ve 9 Politika Kurulu, politikaların etkin oluşturulması ve faaliyetlerin dinamik uygulanması için çalışmalarını sürdürdüğünü belirten Yılmaz, "Cumhurbaşkanlığı Dijital Dönüşüm Ofisi, 'Dijital Türkiye' vizyonu doğrultusunda; e-Devlet, siber güvenlik, milli teknolojiler, büyük veri ve yapay zeka gibi alanlardaki çalışmalarıyla ülkemizin dijital dönüşümüne liderlik etmektedir. E-Devlet Kapısı, 1071 kurum ve kuruluşa ait 8 bin 300'den fazla hizmeti elektronik ortamda vatandaşların ve özel sektörün kullanımına sunmaktadır. 66 milyonu aşan kullanıcıya hizmet veren platform, Türkiye’nin dijital yüzü haline gelmiştir. Nitekim uluslararası endekslerde de üst sıralarda yer almaktayız. Avrupa Komisyonu'nun 2024 e-Devlet Kıyaslama Raporu’nda Türkiye, 37 ülke arasında 83 puanla Avrupa Birliği (AB) ortalamasını aşarak 10'uncu sırada yer almıştır. Yine bu raporda Türkiye, kullanıcı desteği, dijital posta ve sınır ötesi kullanıcı desteği ve temel veri kaynakları alanlarında 100 tam puan alan ülkeler arasında yer almıştır. Büyükşehir ve il belediyelerinin su ve kanalizasyon hizmetlerinin entegrasyonu kapsamında, 67 ilin hizmetleri e-Devlet Kapısı'na entegre edilmiştir. Kalan 14 il için çalışmalar hızla devam etmektedir” diye konuştu.
“KİRA SÖZLEŞMELERİNİN E-DEVLET’TEN SUNULMASI HAYATA GEÇİRİLDİ”
2023-2025 Kayıt Dışı Ekonomiyle Mücadele Eylem Planı kapsamında, kira sözleşmelerinin e-Devlet üzerinden sunulması projesi hayata geçirildiğini bildiren Yılmaz, “Yeni sunulan 'Kaza Tutanağı' hizmeti ile trafik kazası yapan vatandaşlarımızın uygun şartları sağlamaları halinde e-Devlet mobil uygulaması üzerinden hızlı ve kolay bir şekilde tutanak oluşturmaları sağlanmıştır. Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Dijital Dönüşüm Ofisi tarafından iş birliği içinde yürütülen çalışmalar sonucunda, vatandaşlarımızın mobil e-Devlet uygulaması üzerinden MüzeKart işlemlerini gerçekleştirerek müze ve ören yerlerini ziyaret etmeleri sağlanmıştır. Siber Güvenlik Liseleri ve Meslek Yüksekokulları, Dijital Dönüşüm Ofisi’nin öncülük ettiği ulusal siber güvenlik stratejisi çerçevesinde, Milli Eğitim Bakanlığı ve Yükseköğretim Kurulu ile iş birliği içinde hayata geçirilmiştir. Bu projeler, Ofisin siber güvenlik kapasitesini artırma, yerli ve milli çözümler geliştirme vizyonunun önemli bir parçasını oluşturmaktadır. Böylece, sadece dijital dönüşümde değil, bu dönüşüm için gerekli olan insan kaynağını geliştirme noktasında da Ofis aktif rol almaktadır” ifadelerini kullandı.
“GÜVENLİ BİR DİJİTAL EKOSİSTEM İNŞA ETMEYİ HEDEFLİYORUZ”
Dijital Genç Ekosistemi, 4 bin öğrenciye yönelik yapay zeka ve girişimcilik eğitimleri düzenleyerek insan kaynağı gelişimine katkı sağladığını ifaden Yılmaz "Milli Teknoloji Hamlesi ve Dijital Türkiye hedeflerimiz doğrultusunda, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ile Cumhurbaşkanlığı Dijital Dönüşüm Ofisi koordinasyonunda, tüm bakanlıklar, ilgili kurum ve kuruluşlar, özel sektör ve STK'ların görüşleri dikkate alınarak güncellenen Ulusal Yapay Zeka Stratejisi 2024- 2025 Eylem Planı yayımlanmıştır. Ayrıca Siber Güvenlik Başkanlığı adıyla yeni bir teşkilat kurma hazırlıklarımızın son aşamasındayız. Çok güçlü bir yapıyla bu alandaki süreçleri düzenleyecek ürünleri ve firmaları akredite edecek çok daha etkili bir şekilde ülkemizin, insanımızın, firmalarımızın siber güvenliğini sağlayacak bir yapılanmaya gidiyoruz. Böylece, güçlü bir altyapı ve nitelikli insan kaynağına dayalı, çok daha güvenli bir dijital ekosistem inşa etmeyi hedefliyoruz. Kamu ve özel sektör iş birliğiyle siber güvenlik farkındalığını artırmak, yerli ve milli çözümler geliştirmek yönünde ilerleyeceğiz" şeklinde konuştu.
'2,5 MİLYAR DOLAR DEĞERİNDE 49 YATIRIM HAYATA GEÇİRİLDİ'
Son 22 yılda ülkede uluslararası yatırımları çekmek için birçok reform hayata geçirildiğini, Türkiye'nin iş ve yatırım ortamı daha cazip ve rekabetçi hale geldiğinin bilgisini veren Yılmaz şu ifadeleri kullandı:
"1973-2002 yılları arasında 15 milyar dolar yatırım çekebilen Türkiye, 2003 ila 2024 yılı Eylül ayı arasında 270,2 milyar dolar yatırım almıştır. Yıllık ortalama yatırım miktarı 1 milyar dolardan 13 milyar dolara yükselmiş ve küresel doğrudan yatırımlardan aldığımız pay yüzde 1'e çıkmıştır. Strateji döneminde bu profillere uygun yatırım projelerinin ülkemize daha fazla çekilmesi için hedef odaklı faaliyetler yürütülecektir. Bu doğrultuda, stratejinin ana hedefi, Türkiye'nin küresel Uluslararası Doğrudan Yatırım (UDY) pastasından aldığı payı nitelikli UDY projeleriyle artırmak ve 2028 yılında yüzde 1,5'e çıkarmaktır. Cumhurbaşkanlığı Yatırım Ofisi'nin 2023'te yürüttüğü çalışmalar kapsamında, toplam 2,5 milyar dolar değerinde 49 yatırım hayata geçirilmiş ve bu projelerle 12 bin 637 kişiye istihdam sağlanmıştır. Faaliyete geçen bu 49 yatırımın 36'sı üretime, 6'sı Ar-Ge merkezine, 1'i bölgesel yönetim merkezine ve 6'sı hizmet sektörlerine yöneliktir. Bu projeler, Amerika Birleşik Devletleri, Fransa, Rusya, Almanya ve Japonya başta olmak üzere 18 ülkeye aittir. 2007 yılından bu yana çalışmalarına devam eden Yatırım Ofisi, ekonomiye büyük katkılar sunan çok önemli yatırım projelerine destek olmuş ve bunları ülkemize kazandırmıştır. Kasım 2024 itibarıyla, toplam yatırım değeri yaklaşık 30 milyar dolar olan ve 80 bin kişilik istihdam oluşturan 381 proje Yatırım Ofisi desteği sayesinde başarıyla hayata geçmiştir."
'PROJE TUTARI 7,3 TRİLYON LİRA, BAŞLANGIÇ ÖDENEĞİ İSE 1 TRİLYON LİRA'
Strateji ve Bütçe Başkanlığı tarafından hazırlanan 2024 Yılı Yatırım Programı Ocak ayı içinde yayımlandığını hatırlatan Yılmaz, "Programda toplam proje tutarı 7,3 trilyon lira, başlangıç ödeneği ise 1 trilyon lira olmuştur. Yatırım Programı'nda yer alan proje sayısı 2024 yılında 3 bin 799'a ulaşmıştır. Strateji ve Bütçe Başkanlığı koordinasyonunda hazırlanan Ekonomik Reform Programı 15 Ocak 2024 tarihinde Avrupa Komisyonuna iletilmiştir. Program, AB üyelik sürecinde ekonomik uyum sağlama ve yapısal reform ihtiyaçlarına yönelik tedbirleri içermektedir. Yeni dönem Programı 2025 yılı Ocak ayında tamamlanacak olup Avrupa Komisyonuyla ve ilgili kamu kurum ve kuruluşlarıyla istişareler sürdürülmektedir. Uluslararası Bütçe Ortaklığı (International Budget Partnership) tarafından hazırlanan Açık Bütçe Anketi (Open Budget Survey) 2023 yılı sonuçlarına göre ülkemiz ilk defa 61 eşik puan seviyesinin üzerinde 64 puana ulaşmıştır. Böylece 2023 yılı Açık Bütçe Anketi ile ülkemizin kamu kaynaklarının elde edilmesine ve kullanılmasına ilişkin yeterli bilgi ve veriyi vatandaşlarına zamanında sunduğu tespit edilmiş, ülkemiz şeffaflık alanında iyi ülke uygulamaları arasında değerlendirilmiştir" diye konuştu.
Son 22 yılda Savunma Sanayii'nde büyük bir dönüşümün gerçekleştiğinin altını çizen Yılmaz, "2002'de sektörde sadece 56 firma faaliyet gösterirken bugün bu sayı 3 bin 500'ü aşmıştır. Savunma projelerinin sayısı, 2002 yılında 62 iken, bugün bu sayı yüzde 80 yerlilik oranıyla 1132'ye yükselmiş ve büyüklüğü 100 milyar doları aşmıştır. Sektörün cirosu 2002'de 1,1 milyar dolardan 2023'te 15,5 milyar dolara çıkmış, istihdam 92 bin kişiye ulaşmıştır. 2002 yılında Savunma Sanayiinde AR-GE'ye ayrılan yıllık bütçe sadece 49 milyon dolar iken, bugün yıllık 2 milyar 622 milyon doları geçmiştir. 2002 yılında 248 milyon dolar olan savunma ve havacılık ihracatı, 2023 yılında Türkiye İhracatçılar Meclisi verilerine göre 5,5 milyar dolara ulaşmıştır. Türk savunma ürünleri 185 ülkeye ihraç edilmekte, ürün çeşitliliği 230'u bulmaktadır" ifadelerini kullandı.
Türkiye'nin uzun yıllardır PKK/KCK, FETÖ, DEAŞ, El Kaide ve DHKP/C gibi farklı ideolojilere ve dış desteğe sahip terör örgütleriyle eş zamanlı olarak mücadele eden tek NATO üyesi ülke olduğunu vurgulayan Yılmaz, "2024 yılında, nokta operasyonlarla PKK/KCK, FETÖ ve DEAŞ gibi terör örgütlerinin lider kadroları etkisiz hale getirilerek yurtiçi faaliyetleri büyük ölçüde kısıtlanmış ve örgütlere katılım ciddi oranda azaltılmıştır" dedi.
Yılmaz, TBMM'nin bilgi edinme ve denetim yollarından biri olan yazılı soru önergelerine önem verdiklerini kaydederek, "Tarafıma tevcih edilen 893 önergenin yüzde 88’ine cevap verilmiş durumdadır. Önümüzdeki dönemde de aynı hassasiyetle milletvekillerimiz tarafından tevcih edilen soru önergelerine yanıt vermeye devam edeceğiz. Cumhurbaşkanlığı, bağlı, ilgili ve ilişkili kuruluşlarıyla, Cumhuriyetimizin asrı aşan birikimi ile Türkiye Yüzyılını inşa eden kurumların başında gelmektedir. Cumhurbaşkanlığımız 2025 yılı için öngörülecek bütçe imkanları ile ülkemizin çeşitli alanlarda ihtiyaç duyduğu politikaların ve stratejilerin geliştirilmesinde, uygulamaların takibinde ve etkin koordinasyon sağlanmasında üzerine düşen sorumlulukları yerine getirmeye devam edecektir" açıklamalarında bulundu.
