İran Dışişleri Bakanı Rusya'da: Dörtlü zirve Moskova'da

Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ile İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan, Moskova'da bir görüşme gerçekleştirdi. Rusya ve İran ilişkilerinin yanı sıra Suriye, Ukrayna, Yemen ve bölgesel konuları ele alan Lavrov ve Abdullahiyan, özel görüşmenin ardından basın toplantısı düzenledi. Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, NATO'nun Ukrayna'ya verdiği desteği eleştirerek, NATO'nun savaşta doğrudan taraf olduğunu söyledi. Lavrov, "Görüşmemizde bir kez daha NATO ülkelerinin çatışmaya dahil olmasını ve yıkıcı sonuçlarına bir kez daha dikkat çektik. NATO ülkeleri çatışmalarda daha derine çekildi ve Kiev rejiminin yanında savaşıyorlar" dedi.

Batılı ülkelerin Ukrayna'daki savaşı durdurmak istemediğini, savaşın sürmesi için çabaladığını öne süren Lavrov, "Bu istek dün ve önceki gün ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken tarafından tekrarlandı. Blinken, ateşkesin Rusya'nın faydasına olacağını ve buna müsaade etmeyeceklerini söyledi. Açıkçası böyle sığ bir yorumun neye dayandırıldığını söylemek benim için zor. Bundan tek bir sonuç çıkıyor. Batı'nın savaşı durdurmak istemediği ve jeopolitik çıkarlarını öncelikli olarak gördüğüdür" şeklinde konuştu.

"DÜNYA HALA ABD'NİN ORTAK EYLEM PLANI'NA DÖNMESİNİ BEKLİYOR"
İran Nükleer Anlaşması olarakta bilinen Ortak Kapsamlı Hareket Planı (JCPOA) hakkında da konuşan Lavrov, bu anlaşmadan ABD'nin tek taraflı olarak çekildiğini ve ABD'nin buna geri dönmesini beklediklerini söyleyerek, "Meslektaşımla Ortak Kapsamlı Hareket Planı konusunu görüştük. Oybirliğiyle kabul edilen 2231 sayılı Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi kararına karşı alternatif uluslararası bir anlaşma olmadığı konusunda ortak bir anlayışa sahibiz. Dünya hala ABD'nin nükleer anlaşma kapsamındaki yükümlülüklerine geri dönmesini bekliyor. Biz özellikle İran'a karşı uygulanan tüm yasa dışı yaptırımların kaldırılması gerektiğini vurguladık" şeklinde konuştu.

"RUSYA İLE TİCARİ İLİŞKİLERİMİZ 3,5 KAT ARTTI"
Abdullahiyan ise, görüşmede iki ülke arasında ulaşım ve transit geçiş konularına ilişkin sorunların ele alındığını ve Rusya ile olan ticari ilişkilerde artış yaşandığını söyleyerek, "Rusya ile olan ticari ilişkilerimiz son yıllarda 3,5 kat arttı. Elbette bu artış iki ülke arasındaki ekonomik potansiyeller göz önüne alındığında yeterli değil. Sayın Lavrov ile ulaşım ve transit geçiş konularına ilişkin sorunları ve çözüm yollarını konuştuk. Bu görüşmemizde iki ülke arasında kapsamlı ve uzun süreli stratejik iş birliği anlaşmasındaki son durumu değerlendirdik. Artık anlaşmanın son aşamasındayız. Umut ediyorum yakın bir zamanda bu anlaşmanın imzalanması için sayın Lavrov'u Tahran'da ağırlayacağız" ifadelerini kullandı.

TÜRKİYE, İRAN, RUSYA VE SURİYE ARASINDA DÖRTLÜ ZİRVE MOSKOVA'DA YAPILACAK
Abdullahiyan, “Türkiye, İran, Rusya ve Suriye arasında gerçekleşmesi planlanan dörtlü zirve önümüzdeki hafta Moskova'da düzenlenecek” dedi. Görüşme içeriğine ilişkin bilgi vermeyen Abdullahiyan, dörtlü görüşmenin dışişleri bakan yardımcıları düzeyinde olacağını ve hedeflerinin "Türkiye-Suriye" yakınlaşması olduğunu belirterek, "Hem Rusya'ya hem de Türkiye'ye gerçekleştirdiğim ziyaretlerde bu ülkeler ile yapılacak dörtlü görüşmeler hakkında fikir alışverişinde bulundum. Bugün Sayın Lavrov ile de konuyu ele aldık ve önümüzdeki hafta dışişleri bakan yardımcıları düzeyinde dörtlü görüşmelerin yapılmasını kararlaştırdık. Bu görüşmelerin amacı Türkiye ve Suriye'yi birbirine yakınlaştırmak. İran ve Rusya olarak bizler de bu doğrultuda hareket edeceğiz. Görüşmelerde genel çerçeveler belirlendikten sonra dışişleri bakanları bir araya gelecektir" şeklinde konuştu.

"KAFKASYA'DAKİ SORUN 3+3 FORMATINDAKİ MÜZAKERELERLE ÇÖZÜLEBİLİR"
İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan, Dağlık Karabağ sorununun bölgede istikrarsızlığa yol açtığını ve bu sorunun bölge ülkeleriyle birlikte çözülmesi gerektiğine vurgu yaparak, "Sorunun bölgedeki üç ülke olan Azerbaycan, Ermenistan ve Gürcistan'ın yanı sıra komşu ülkeler Rusya, Türkiye ve İran'ın da katılımıyla 3+3 formatındaki müzakerelerle çözüleceğine inanıyoruz" dedi.

Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ise Abdullahiyan'ın bu sözlerine Rusya, Azerbaycan ve Ermenistan arasında imzalanan anlaşmaları da ekleyerek, "Elbette 3+3 formatındaki mekanizmanın yanı sıra mevcut mekanizmalar ile güce başvurmadan sorunları çözmeliyiz" dedi.

İran ve Azerbaycan arasında yaşanan gerginliğe de değinen Lavrov, "Bakü ile Tahran arasındaki ilişkilerde mevcut gerginliğin geçici olduğunu ve en kısa sürede aşılacağını umuyoruz. Rusya, İran ve Azerbaycan'ın da katılımıyla üçlü işbirliğinin gelişmesine yardımcı olacak. Mevcut sorunların çözümünde dostlarımıza yardımcı olmaya hazırız" diye konuştu.
Çin'in Rusya-Ukrayna savaşını durdurmaya yönelik sunduğu çözüm modelini desteklediklerini kaydeden Abdullahiyan, Ukrayna yönetiminin Batılı ülkeler tarafından silahlandırılmasının bölgede gerginliği artırdığını ve çözüm sunmadığını belirtti. İran'ın Çin ile ikili ilişkileri geliştirmeye önem verdiğini vurgulayan Abdullahiyan, "Asya'ya yönelik politikamızda Çin ile ilişkileri geliştirmek önemli bir yer tutuyor. İran olarak Çin Cumhurbaşkanının dünyada barış ve güvenlik söylemini destekliyoruz. Bölgede kalıcı barış ve güvenliği doğuracak her türlü girişimi de olumlu karşılıyoruz. Bu doğrultuda Çin'in Ukrayna savaşının son bulmasına ilişkin sunduğu çözümü de destekliyoruz" dedi.
ABD'nin Suriye'de İran destekli gruplara yönelik saldırıları ve iddialarına ilişkin değerlendirmede bulunan Abdullahiyan, İran destekli gruplar tarafından koalisyon güçlerine ait askeri üslere yönelik saldırıların asılsız olduğunu söyledi. Abdullahiyan, "Son günlerde Suriye'de Fırat'ın doğusunda maalesef ABD tarafı 'İran destekli gruplar İran yapımı İHA'lar ile saldırdı' gibi temelsiz iddialar ile suçlamalarda bulundu. ABD’liler iddialarını destekleyecek hiçbir belge sunamazken, aceleci ve düşüncesizce davrandılar. Biz çatışma ve gerginlik peşinde değiliz. Her zaman yapıcı rol oynamaya çalıştık ve ABD tarafına cevabımız açık ve net oldu" şeklinde konuştu.
Suudi Arabistan ile normalleşme sürecine de değinen Abdullahiyan, Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı ile kısa zaman içerisinde görüşeceklerini belirterek, "Görüş farklılıkları doğaldır. Ancak bu farklılıklar iki ülke ilişkilerinin normalleşmesine ve karşılıklı büyükelçiliklerin açılmasına engel oluşturmuyor" dedi.
(SK-CC-D)